เวที “ข่วงกำกึ๊ด” ชุมชนเจริญประเทศ ชี้ชะตาแม่น้ำวัง

        เทศบาลนครลำปาง เปิดเวที “ข่วงกำกึ๊ด” ชุมชนเจริญประเทศ ชี้ชะตาแม่น้ำวัง ประเด็นร่วมมือ ร่วมใจ คืนน้ำใสให้แม่น้ำวัง เผยวิธีการอนุรักษ์แพร่พันธุ์ปลาด้วยภูมิปัญญาชาวบ้านที่เรียกว่า “โข่ปลา” สามารถพลิกฟื้นคืนธรรมชาติได้

          ดร.กิตติภูมิ นามวงค์ นายกเทศมนตรีนครลำปาง เปิดเวที “ข่วงกำกึ๊ด” ครั้งที่ 2 ในพื้นที่ชุมชนเจริญประเทศ ในวันที่ 30 พฤษภาคม 2560 ณ ลานข่วงหน้าชุมชนเจริญประเทศ เพื่อส่งเสริมให้ทุกภาคส่วน มีส่วนร่วมในการอนุรักษ์และดูแลแม่น้ำวัง ภายใต้แผนปฏิบัติการ 21 ระดับท้องถิ่น ( Local Agenda 21 : LA 21) โดยมีหน่วยงานพหุภาคีทุกภาคส่วนในพื้นที่ เข้ามามีส่วนร่วมคิด ร่วมตัดสินใจ ร่วมทำ ร่วมรับประโยชน์ และร่วมติดตามประเมินผล ในกิจกรรมการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เพื่อให้เกิดการพึ่งพาตนเองได้ในการพัฒนาท้องถิ่นให้น่าอยู่อย่างยั่งยืน

         ดร.กิตติภูมิ กล่าวว่า แม้ว่า “ข่วงกำกึ๊ด” จะเป็นเวทีเสวนาเล็ก ๆ ในชุมชน แต่ถือเป็นการจุดประกายแนวความคิดจากชุมชน เป็นเวทีที่ก่อให้เกิดความร่วมมือร่วมใจจากหน่วยงานต่าง ๆ ที่เป็นภาคีเครือข่ายของเทศบาลนครลำปาง ไม่ว่าจะเป็น สํานักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดลําปาง โรงเรียนวิชชานารี ผู้แทนจาก มทบ.32 เครือข่ายชุมชน และผู้แทนเยาวชน จากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ที่ให้ความสนใจเข้าร่วมกิจกรรมและเสนอแนวความในการร่วมมือ ร่วมใจ คืนน้ำใสให้แม่น้ำวัง และขณะนี้ เทศบาลนครลำปางได้ทำระบบบำบัดน้ำเสียปลายท่อ จากภูมิปัญญาท้องถิ่น จำนวน 2 จุด บริเวณชุมชนศรีเกิด และชุมชนช่างแต้ม เป็นการนำร่องโครงการ หากได้ผลดีเป็นที่พอใจจะดำเนินการขยายแนวความคิดนี้ให้ชุมชนต่อไป

นายประทุม ไหวมาเจริญ ประธานชุมชนเจริญประเทศ กล่าวว่า จากการที่เห็นแม่น้ำวังเน่าเสีย ปลาเน่าตายเมื่อปีที่ผ่านมา ตนมีแนวคิดที่จะอนุรักษ์ปลาแม่น้ำวังขึ้นมา โดยใช้ภูมิปัญญาชาวบ้านที่เรียกว่า “โข่ปลา” ด้วยการนำแกลบมาผสมกับขนมปัง และ EM มาทำเป็นอาหารให้ปลาบริเวณริมฝั่งแม่น้ำวัง ชุมชนเจริญประเทศ เพื่อให้ปลาได้มีอาหารกินและน้ำไม่เน่าเสีย โดยจะให้อาหารปลาอาทิตย์ละครั้ง เพื่ออนุรักษ์ แพร่พันธ์ปลาให้มีอยู่ในแม่น้ำวังเพิ่มมากขึ้น สำหรับพื้นที่ที่เรียกว่า “โข่ปลา” เป็นการจำกัดพื้นที่ด้วยไม้ไผ่ ประมาณ 200 เมตร จำกัดผักตบไม่ให้มาก หรือน้อยเกินไป ตกแต่งเป็นรูปต่าง ๆ และนำดอกบัวมาปลูกไว้ให้เป็นแหล่งอาหารตามธรรมชาติของปลา จากนั้น ขอความร่วมมือชาวบ้านในพื้นที่ร่วมดูแล และเขียนป้ายประกาศว่า เขตอนุรักษ์พันธ์ปลาเจริญประเทศ เชิญปล่อยปลาเพื่อสะเดาะเคราะห์กรรม และ “ห้ามจับสัตว์น้ำบริเวณนี้ ฝ่าฝืน ปรับตัวละ 1,000 บาท ซึ่งถือเป็นกุศโลบายที่ได้ผลดีทีเดียว ดำเนินการมาได้ประมาณ 1 ปี ตอนนี้ มีปลาหลายชนิดมาอาศัยอยู่บริเวณ “โข่ปลา” แห่งนี้เป็นจำนวนมาก เช่น ปลานิล ปลาดุก ปลาช่อน และปลาบู่ มาว่ายให้เห็นเป็นจำนวนมาก

        “ตั้งแต่ทำโข่ปลามา ก็ยังไม่เคยได้ปรับใครนะ ตัวละ 1,000 บาท เพราะว่า พวกเราช่วยกันดูแล อาจจะมีการแอบลักลอบมาจับปลาบ้างในตอนกลางคืนแต่ก็ไม่เยอะแล้ว เหลือน้อยคนนักที่ไม่ให้ความร่วมมือ ส่วนใหญ่จะเริ่มเข้าใจ ไม่มาดักจับเหมือนเมื่อก่อนแล้ว ตรงกันข้าม กลับมีคนนำปลามาปล่อยบริเวณนี้เพิ่มขึ้น เพราะคิดว่า ถ้าเอาปลามาปล่อยบริเวณนี้แล้วปลาจะรอด ปลอดภัย ในอนาคต ผมจะขยายพื้นที่เพิ่ม เบื้องต้นได้ประสานงานกับชุมชนสิงห์ชัยเพื่อให้ทำ “โข่ปลา” ยาวไปถึงสะพานออเรนจ์ ทั้งนี้ เพื่อเป็นการช่วยกันดูแล รักษา และคืนความเป็นธรรมชาติให้กับแม่น้ำวังเพิ่มขึ้น” ประธานชุมชนเจริญประเทศ กล่าว